Γράφει η Μαρίνα Κρητικού.
Ο θυμός είναι ένα από τα βασικά και πανανθρώπινα συναισθήματα.
Έρευνες έχουν δείξει ότι ο θυμός όπως η έκπληξη, ο φόβος, η αηδία και η χαρά είναι συναισθήματα που εύκολα αναγνωρίζονται ανεξαρτήτως πολιτισμικού πλαισίου. Ο θυμός όπως και τα υπόλοιπα συναισθήματα αποτελούν βασικά στοιχεία για να επικοινωνήσουμε στους ανθρώπους γύρω μας το πώς νιώθουμε.
Τι λέει όμως η κουλτούρα μας και ο τρόπος που μεγαλώσαμε για τον θυμό; Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που δυσκολεύει πολλούς από εμάς στο να το διαχειριστούν, με αποτέλεσμα να θεωρείται “μη αποδεκτό” συναίσθημα.
Οι γονείς μας και γενικά το περιβάλλον γύρω μας, μας “έμαθε” να μη θυμώνουμε.
Σε αυτό το σημείο κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί: ” Μα…μπορούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματα μας και να μην τα νιώθουμε;”
Όταν έντονα συναισθήματα όπως ο θυμός, η οργή, ο πόνος κλπ. συνδέθηκαν με καταστροφικές συνέπειες, όπως για παράδειγμα τη μη αποδοχή από τα πρόσωπα αναφοράς μας, τους γονείς μας, τότε είναι σαν να “εκπαιδευόμαστε” να νιώθουμε μόνο τα αποδεκτά συναισθήματα. Για την ακρίβεια “εκπαιδευόμαστε” να μην τα εκφράζουμε, να μην τα εξωτερικεύουμε, αλλά να τα βάζουμε βαθιά κάτω από το χαλί.
Όταν από μικρή παιδική ηλικία μια έκρηξη θυμού δική μας συνοδευόταν από τιμωρία από τους γονείς μας γιατί τους κάναμε ρεζίλι στο σούπερ μάρκετ, τότε μαθαίνουμε ότι τα σημαντικά πρόσωπα της ζωής μας, μας αποδέχονται με όρους και προϋποθέσεις.
Ένα ακόμα μήνυμα που καταγράφεται πολύ πρώιμα στον συναισθηματικό μας κόσμο, είναι ότι αν εκφράσω ένα έντονο αρνητικό μου συναίσθημα, τότε αυτό θα ισοδυναμεί ότι μια σημαντική για εμένα σχέση θα πληγεί.
Συνεπώς, πολλές τέτοιες εγγραφές θα οδηγήσουν σε έναν ενήλικα με καταπιεσμένα συναισθήματα και συσσωρευμένο θυμό. Ο ενήλικας αυτός κινδυνεύει ίσως να κατευθυνθεί προς δύο κατευθύνσεις: είτε να νιώθει μόνιμα καταπιεσμένος, εγκλωβισμένος και αδύναμος στο να έρθει σε επαφή με ένα τόσο καταστροφικό συναίσθημα και να το εκφράσει, είτε στο να μην ξέρει πώς να ελέγξει τον θυμό του, με αποτέλεσμα να γίνεται αυτοκαταστροφικός στις σχέσεις του.
Ο μεγάλος μας φιλόσοφος Αριστοτέλης, είχε πει για τον θυμό: «Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώνει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό και την σωστή στιγμή, για την σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι εύκολο». Η παραπάνω ρήση μοιάζει σχεδόν ακατόρθωτη, αλλά είναι η “λύση” για το πώς να εκφράζουμε το θυμό μας με λίγα λόγια.
Ας μην αφήνουμε άλλο τον θυμό να γίνεται αυτοκαταστροφικός για εμάς.
Αν αποδεχτούμε πρώτοι εμείς τον εαυτό μας ακόμα και όταν θυμώνουμε και δεν αναγνωρίζουμε τις αντιδράσεις μας, τότε θα δώσουμε χώρο και στον άνθρωπο που βρίσκεται δίπλα μας να μας αποδεχτεί. Μόνο η άνευ όρων αποδοχή θα φέρει και όποια αλλαγή νιώθουμε ότι θα θέλαμε να κάνουμε σε εμάς. Η αυτό-κατηγορία και η ενοχή θα οδηγήσουν σε νέους ατέρμονους φαύλους κύκλους.
LoveLetters
