Μην φορτώνεις στα παιδιά, ενήλικες ανησυχίες..

Γράφει η Περσεφόνη Χρυσαφίδου

Από μικρό παιδί θυμάμαι τη φράση “πρέπει να καταλαβαίνεις”. Κι όσες υποσχέσεις κι αν έδωσα κι όσους όρκους κι αν πήρα πως εγώ δε θα απαιτήσω την κατανόηση, μα θα καταβάλλω καθημερινά προσπάθειες για να την καλλιεργήσω στα δικά μου παιδιά, άλλες τόσες έπιασα τον εαυτό μου να αυθαδιάζει και να απαιτεί με θρασύτητα την κατανόηση. Λίγο η κούραση, λίγο τα εξαντλητικά προγράμματα και περισσότερο απ᾽όλα η εξουσιαστική μας τάση, μας βγάζουν εκτός εαυτού και τολμάμε να ζητάμε το εξής παράλογο: θέλουμε παιδιά-ενήλικες και καταλήξαμε να έχουμε ενήλικες με ανώριμη συμπεριφορά.

Λες και μας χρωστάνε τον ερχομό τους στη ζωή, ζητάμε από τα παιδιά μας πολλά περισσότερα απ᾽όσα μπορούν και αντέχουν, μα κυρίως απ᾽όσα βαστά το μυαλό τους και ο ευαίσθητος ψυχισμός τους. Είναι τα πιόνια στα χέρια που εμπιστεύονται περισσότερο απ᾽οτιδήποτε στον κόσμο και τα οποία τους υποδεικνύουν διαρκώς αυτό που πρέπει να κάνουν, όχι τόσο γιατί στοχεύουν στην ευχαρίστηση των ίδιων των παιδιών, όσο γιατί ο γονιός βρήκε τη χρυσή ευκαιρία να τονώσει τον εγωισμό του και να θεραπεύσει την πληγωμένη του αυτοεκτίμηση.

Το χειρότερο απ᾽όλα είναι πως θεωρούμε τόσο δεδομένη την πίστη τους και την αγάπη τους προς εμάς, επειδή είναι αυθεντική και καθάρια, που ξεχνάμε πως μπορεί να πληγώνονται ανεπανόρθωτα. Ένα παιδί που βιώνει διαρκώς την αμφιβολία και την μετέωρη κατάσταση των γονιών του, δε σταματά να αγαπά εκείνους, μα τον ίδιο του τον εαυτό. Και αυτό ισούται με έναν μικρό θάνατο του συναισθηματικού του κόσμου, που δουλειά μας είναι να προστατεύσουμε και όχι να θέσουμε σε κίνδυνο. Έχουμε περισσότερα παιδιά που θρηνούν τη παιδική και εφηβική τους ηλικία, αναζητώντας τρόπους να θεραπεύσουν τους ανικανοποίητους γονείς τους και να τους κάνουν να χορτάσουν από τα κατορθώματά τους, που, βλέπεις, ποτέ δεν είναι αρκετά σε σύγκριση με τα παιδιά των υπολοίπων.

Όσο κι αν ακούγεται σκληρό, δε θα έπρεπε ο καθένας να γίνεται γονιός, αναζητώντας έναν τρόπο να ταιριάξει στο κοινωνικό σύνολο. Αν δεν έχεις βρει λύση στα ψυχικά σου τραύματα, αν δεν έχεις αναγνωρίσει και παραδεχτεί εκείνα που σε πλήγωσαν εσένα ως παιδί, αν δεν είσαι βέβαιος για τα προσωπικά σου όρια και την ανεξάντλητη αγάπη που τα παιδιά έχουν ανάγκη, τότε η ιδέα ενός παιδιού στη ζωή σου δε θα λύσει κανένα από τα προβλήματά σου. Τα παιδιά δεν έχουν καμία ευθύνη για όσα βιώσαμε στην περασμένη ζωή μας.

Δεν είναι δουλειά των παιδιών να μας παρηγορούν για τη χαμηλή μας αυτοπεποίθηση, με το να είναι τα ίδια υπερβολικά κοινωνικά. Δεν είναι δουλειά των παιδιών μας να ξεπερνούν τους εαυτούς τους, για να φτάσουν όλα εκείνα που εμάς δε μας ρώτησαν αν τα θέλαμε. Δεν είναι δουλειά των παιδιών να ανέχονται ανώριμες συμπεριφορές που τους δημιουργούν ανασφάλειες, επειδή εμείς οι γονείς δεν τα βρίσκουμε ως ζευγάρι. Δεν είναι δουλειά των παιδιών να προσπαθήσει να πλάσει τη ζωή που εσύ ονειρεύτηκες για εσένα. Είναι πέρα για πέρα ανήθικο και ανεπίτρεπτο να κλέβεις από ένα παιδί την αθωὀτητά του και να του ποτίζεις το κεφάλι με όλη εκείνη την ασχήμια που υπάρχει εκεί έξω.

Για όσο μπορούμε και πριν ακόμη μεγαλώσουν αρκετά και αντιληφθούν τον κόσμο γύρω τους, οφείλουμε να τους διαφυλάξουμε το όνειρο. Είναι δική μας ευθύνη να ζήσουν τα παιδιά με αγάπη, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουν να τη μοιράσουν. Ας σταματήσουμε να κανακεύουμε το πληγωμένο κομμάτι του εαυτού μας και ας απλώσουμε το χέρι στο παιδί, που το αφήσαμε να πνίγεται στις φουρτούνες των παράλογων ενήλικων απαιτήσεων.