Γράφει η Τζένη Γιαννοπούλου
Μια αόρατη δύναμη φαίνεται να σε ωθεί πάντα στα ίδια. Και κάθε φορά ελπίζεις πως τώρα θα είναι διαφορετικά. Και καταλήγεις στα ίδια. Γιατί άραγε; Τι φταίει; Τι σε κάνει να έλκεις τους ίδιους ανθρώπους;
Όλοι λίγο ή πολύ έχουμε στο μυαλό μας “λίστες” με χαρακτηριστικά ανθρώπων που θα θέλαμε για συντρόφους. Από που προέρχονται όμως αυτές οι “λίστες”; Είναι όντως ελεύθερη βούληση ή μήπως αυτές οι “λίστες” έχουν προγραμματιστεί μέσα μας κατά κάποιον τρόπο; Από που πηγάζουν αυτά τα εσωτερικά μας πρότυπα που καθορίζουν πως πρέπει να είναι κάποιος έτσι ώστε να μας προκαλέσει το αίσθημα της αγάπης;
Αν πιστεύεις ότι αυτά προέρχονται μόνο από όσα βλέπεις γύρω σου και βιώνεις, είσαι γελασμένος. Τις περισσότερες φορές στην αγάπη δεν ψάχνουμε το καλύτερο για εμάς, αλλά το πιο οικείο σε εμάς. Ακόμα κι αν αυτό το οικείο δε μας κάνει στην πραγματικότητα καλό, ακόμα κι αν προέρχεται από αισθήματα ανασφάλειας.
Μη μου πεις ότι δε σου συνέβη να ερωτευτείς ανθρώπους που ήταν πολύ λιγότερο έξυπνοι ή λιγότερο υπεύθυνοι από ότι είσαι εσύ; Ανθρώπους που ήξερες από την αρχή ότι οι πιθανότητες να είναι άξιοι εμπιστοσύνης είναι μικρές; Ανθρώπους με μεγάλο “εγώ”, εγωκεντρικοί, σαρκαστικοί, κακόβουλοι; Γιατί άραγε;
Την αγάπη και τις σχέσεις τα διδασκόμαστε στην παιδική μας ηλικία, μεγαλωμένοι από ανθρώπους που και αυτοί ίσως περνούσαν τα δικά τους προβλήματα και μπορεί άθελά τους, να μετέφεραν σε εμάς τα προβλήματα, ενώ συνέχιζαν ταυτόχρονα να αποτελούν το «πρότυπο αγάπης» για εμάς.
Οι πρώιμοι φροντιστές μας (μαμά, μπαμπάς, γιαγιά, παππούς, κλπ), μας έδειξαν τα πρότυπα, για το πώς είναι τα συναισθήματα της αγάπης, πώς είναι να αγαπάς και να σε αγαπούν.
Ένα άτομο που έχει μάθει να εξαρτάται από άλλους, τείνει να επιλέγει κάποιον που μπορεί να έχει τον έλεγχο στη σχέση. Στο μεταξύ, ένα άτομο που έχει συνηθίσει να βλέπει τον εαυτό του σαν θύμα, μπορεί να ψάχνει να βρει έναν βασανιστή.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι εμπειρίες από τέτοιες σχέσεις μπορούν να περιλαμβάνουν καταστροφικά συναισθήματα, όπως έντονους θυμούς με ξεσπάσματα, συναισθηματική απόσταση, σύγχυση συναισθημάτων, αποξένωση, αδιαφορία και απόρριψη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανησυχητικές προοπτικές για το ερωτικό μας μέλλον και στην πιθανότητα μη αρμονικής οικογενειακής ζωής.
Ωστόσο, η αγάπη και ο συναισθηματικός δεσμός με τον πρώτο μας φροντιστή, δεν είναι αναπόφευκτα καθοριστικοί για την πορεία των σχέσεων μας. Με συνειδητή δουλειά και αναγνώριση μπορούμε να επιλέξουμε να μάθουμε διαφορετικούς τρόπους συμπεριφοράς και να επιδιώξουμε υγιείς και αρμονικές σχέσεις.
Μα γιατί να θέλουμε να επαναλάβουμε κάτι που ίσως μας πόνεσε;
Οι άνθρωποι συχνά επιστρέφουν σε παλιούς ερωτικούς συντρόφους ή σε πρώην συντρόφους, γιατί μπορεί να νιώθουν μια έλλειψη αγάπης, επιβεβαίωσης, συνοχής ή ακόμη και επαγγελματικής επιτυχίας. Μπορεί επίσης να υπάρχει μια συναισθηματική εξάρτηση από τον παλιό εραστή ή συντροφικό κύκλο, η οποία κάνει δύσκολη τη διακοπή των σχέσεων.
Τέλος, η επανάληψη παλιών σχέσεων μπορεί να είναι μια προσπάθεια να ξαναζήσουμε κάποιες από τις ευχάριστες στιγμές του παρελθόντος και να διορθώσουμε τα λάθη που έκαναν τη σχέση να αποτύχει. Αυτό μπορεί να φανεί πολύ δελεαστικό σε κάποιους ανθρώπους.
Συνολικά, η επανάληψη παλιών σχέσεων μπορεί να είναι μια προσπάθεια να βρούμε ανακούφιση από τα συναισθήματα που μας προκαλεί η οικειότητα και η εξάρτηση από το παρελθόν, αλλά μπορεί να μην είναι πάντα η καλύτερη επιλογή για την υγεία και την ευτυχία μας στο μέλλον.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τις ρίζες των συμπεριφορών μας και των συναισθημάτων μας. Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναλογιστούμε ότι η εκμετάλλευση και η καταπίεση των άλλων δεν είναι ποτέ δικαιολογημένες. Μπορεί να είναι εύκολο να πέσουμε στην παγίδα του να εκμεταλλευτούμε τους άλλους για να νιώσουμε πιο ισχυροί ή ασφαλείς, αλλά αυτό δεν είναι σωστό.
Συνιστώ να επικεντρωθείτε στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησής σας και της αυτοαποδοχής, ώστε να μην βασίζεστε στην εκμετάλλευση των άλλων για να νιώσετε πιο ασφαλείς. Μπορείτε να αναπτύξετε δεξιότητες επικοινωνίας και αυτοέλεγχο, που θα σας βοηθήσουν να έχετε υγιείς και σεβαστές σχέσεις με τους άλλους, χωρίς να χρειάζεται να τους εκμεταλλευτείτε. Αυτό θα βοηθήσει στην ανάπτυξη πιο θετικών και ισορροπημένων σχέσεων, τόσο στην ερωτική ζωή όσο και στις άλλες σχέσεις σας.
