Γράφει η Σοφία Παπαηλιάδου
Σήμερα, 20 Νοεμβρίου, τιμάται η Παγκόσμια ημέρα των δικαιωμάτων του παιδιού.
Από το 1990, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έχει θέσει σε ισχύ τη Διεθνή Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού. Στην χώρα μας, κυρώθηκε το 1992 ενώ μέχρι σήμερα, έχει κυρωθεί από άλλες 193 χώρες.
Οι τρεις ενότητες που περιλαμβάνονται είναι η προστασία του παιδιού από κάθε είδους κακοποίηση, ρατσισμό ή εκμετάλλευση, οι παροχές στην εκπαίδευση, την υγεία, την πρόνοια κτλ και η συμμετοχή στην πληροφόρηση, στην έκφραση γνώμης, στον ελεύθερο χρόνο κτλ.
Είναι ίσως παράξενο να μιλάμε για την προστασία και την διασφάλιση των αυτονόητων για ένα παιδί.
Για την ισότητα των παιδιών, για την προστασία τους από διακρίσεις, για το δικαίωμά τους στην ταυτότητα, για την σωματική και νοητική τους προστασία, το δικαίωμα στην μόρφωση, την ιατρική φροντίδα.
Είναι ακόμη πιο παράξενο να χρειάζεται μια Διεθνής Σύμβαση για να ορίζει την ανάγκη του παιδιού στην ανάπαυση, το παιχνίδι και την ψυχαγωγία, στην άθληση και την ελεύθερη έκφραση της γνώμης και της άποψης.
Και ακούγεται αυτονόητο πως όταν η οικογένεια δεν μπορεί να τα προσφέρει αυτά, θα πρέπει να υπάρχει ένα κράτος έτοιμο να προσφέρει την φροντίδα και την πρόνοια σε αυτά τα παιδιά, όχι περιθωριοποιώντας τα, όχι στιγματίζοντάς τα, αλλά φροντίζοντάς τα και περιθάλποντας τα με σεβασμό.
Τα μόνα δύο κράτη που δεν έχουν κυρώσει αυτή τη Διεθνή Σύμβαση, είναι οι ΗΠΑ και η Σομαλία.
Και για πολλά από τα υπόλοιπα κράτη βέβαια που θέλοντας να αποφύγουν την κατακραυγή υιοθέτησαν την Διεθνή Σύμβαση, πρόκειται για ένα κενό γράμμα. Για λέξεις ανούσιες καθώς τα παιδιά, εξακολουθούν να υποφέρουν από την φτώχεια, από πολέμους και συρράξεις, να είναι στο έλεος ασθενειών και να υφίστανται τις συνέπειες του οικονομικού χάους.
Πιο απλά και στο δια ταύτα μιας μέρας που δεν θα έπρεπε να υπάρχει, κάθε παιδί, έχει δικαιώματα. Για κάθε παιδί, υπάρχει ο Συνήγορος του παιδιού, Οργανώσεις και Επιτροπές στην Ε.Ε για την προστασία του.
Μόνο που το πρόβλημα είναι ακριβώς σε αυτό το σημείο.
Και μόνο που αναγκαζόμαστε να έχουμε αυτά τα δίκτυα προστασίας έχουμε αποτύχει.
Και μόνο που χρειάζεται να μας υπαγορευτεί πως κάθε παιδί, κάθε ένα παιδί που ανοίγει τα μάτια του σε αυτόν τον κόσμο, έχει δικαίωμα να νιώθει ασφαλές, να νιώθει επιθυμητό, να ζει σε ένα σπίτι που θα μπορεί να του παρέχει τα αυτονόητα, αγάπη, φροντίδα, τροφή, ζεστασιά, έχουμε αποτύχει.
Υπάρχουν δεκάδες οργανισμοί που παρίστανται για να καλύψουν τα κενά που αφήνουν τα κράτη πάνω στην υγεία των παιδιών, πάνω στην δικαιοσύνη και στην σωστή εφαρμογή των νόμων.
Υπάρχουμε και όλοι εμείς, ο καθένας από εμάς, που κοιτάει αλλά δεν βλέπει.
Που συγκλονίζεται κάθε φορά που θα ακούσει στις ειδήσεις για ένα παιδί που λιποθύμησε από ασιτία, εν έτη 2017, στην σύγχρονη Ελλάδα, αλλά δεν κοιτάει το παιδί του δίπλα διαμερίσματος.
Ναι, κοίτα λίγο δίπλα σου! Άσε το τι γίνεται στην άλλη άκρη της γης. Κοίτα μια στιγμή δίπλα σου, απέναντι, παρατήρησε το συμμαθητή του παιδιού σου, μήπως κάτι δεις σε εκείνο.
Υπάρχουμε κι όλοι εμείς, ο καθένας από εμάς, που θα καταδικάσουμε «τον μαλάκα που χαστούκισε το παιδί του μέσα στο δρόμο» αλλά θα βάλουμε τις φωνές στο δικό μας, γιατί… δεν έχει σημασία το γιατί.
Υπάρχουμε κι όλοι εμείς, που τώρα που έρχονται Χριστούγεννα, θα ξεχυθούμε στα bazaars (chic…) και στα charity events (ακόμη πιο chic…) για να δώσουμε το κάτι τις μας και να κοιμηθούμε ήσυχοι το βράδυ έχοντας επιτελέσει το θεάρεστο έργο της φιλανθρωπίας.
Τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου μην αγχώνεσαι, δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι.
Είμαστε κι όλοι εμείς που θα μιλήσουμε και θα αναλύσουμε για τα παιδιά του τρίτου κόσμου, για το aids που μαστίζει και σκοτώνει κάθε χρόνο χιλιάδες, αλλά την ίδια στιγμή, αγνοούμε ή εθελοτυφλούμε μπροστά στις υγειονομικές βόμβες έτοιμες να εκραγούν στα σχολεία των παιδιών μας εδώ, στην Ελλάδα του 2017, από τα ανεμβολίαστα παιδιά.
Γιατί το αυτονόητο δικαίωμα των παιδιών στην διασφάλιση της υγείας τους, δεν είναι τελικά και τόσο αυτονόητο.
Είναι δικαίωμα (νομοθετημένο ή όχι δεν ξέρω) του παιδιού σου να μπορεί να γελάει ελεύθερο. Είναι δικαίωμα του παιδιού σου να νιώθει ασφαλές. Είναι δικαίωμα του παιδιού σου να μπορεί να επιλέξει από το θρήσκευμα μέχρι το ποιον θα αγαπήσει και με ποιον θα προχωρήσει στην ζωή του.
Είναι δικαίωμα του παιδιού σου να πορευτεί στα όνειρά του.
Να λάβει την εκπαίδευση και τις γνώσεις που θα γίνουν εφόδια για να διεκδικήσει αργότερα αυτά του τα όνειρα. Να έχει ελεύθερη πρόσβαση στις πληροφορίες και τα δεδομένα.
Βιασμός δεν είναι μόνο ο σωματικός.
Ο καθένας μας βιάζει την ψυχή του παιδιού του όταν αποφασίζει ερήμην του για το «καλό του» και ακρωτηριάζει την φαντασία του, τις επιθυμίες του, τα θέλω του.
Είναι αναφαίρετο δικαίωμα του παιδιού, του κάθε παιδιού, στο λάθος.
Το παιδί σου, δεν σου ανήκει. Δεν είναι ιδιοκτησία σου. Δεν είναι περιουσιακό σου στοιχείο. Και το μεγαλύτερο ίσως από τα δικαιώματά του, είναι εκείνο της παρουσίας σου δίπλα του και της άνευ όρων, άνευ ορίων και άνευ συμβιβασμών αγάπης σου για εκείνο.
Μιας τέτοιας αγάπης, που θα γίνει άνεμος για να του δώσει την ώθηση στα φτερά του να ζήσει την ελευθερία!